Το υγραέριο (Liquified Petroeleum Gas ή LPG) είναι μία γενική ονομασία που αναφέρεται σε υγροποιημένα αέρια καύσιμα αποτελούμενα κυρίως από κορεσμένους υδρογονάνθρακες (CnH2n+2) με τρία ή τέσσερα άτομα άνθρακα (v=3 και v=4). Οι υδρογονάνθρακες αυτοί σε συνήθεις θερμοκρασίες και πιέσεις περιβάλλοντος υφίστανται σε αέρια φάση. Με μικρή όμως αύξηση της πίεσης ή και ελαφρά ψύξη υγροποιούνται και καταλαμβάνουν πολύ μικρότερο όγκο (μόλις το 1/250 του όγκου της αέριας φάσης). Για το λόγο αυτό το υγραέριο, στις διάφορες μορφές του, αποθηκεύεται και διακινείται κατά κύριο λόγο σε υγρή και όχι σε αέρια φάση.
Η αποθήκευση του υγραερίου γίνεται σε κατάλληλα δοχεία (δεξαμενές, φιάλες) είτε υπό μέση πίεση στη θερμοκρασία του περιβάλλοντος είτε υπό χαμηλότερη πίεση σε κατώτερη όμως θερμοκρασία. Είναι μάλιστα δυνατή η υγροποίηση και αποθήκευση του υγραερίου και υπό ατμοσφαιρική πίεση αλλά σε επαρκώς χαμηλή θερμοκρασία.
Το ειδικό βάρος του υγρού υγραερίου είναι περίπου το μισό από αυτό του νερού, ενώ οι ατμοί (αέρια φάση) του υγραερίου είναι βαρύτεροι από τον αέρα και γι' αυτό, σε ελεύθερη κατάσταση, «εφάπτονται» στο έδαφος και στις αποχετεύσεις, συσσωρευμένοι στα χαμηλότερα σημεία. Οι περισσότερο γνωστοί τύποι υγραερίου στην αγορά είναι: Το βουτάνιο (C4H10) που χαρακτηρίζεται από χαμηλότερη πίεση λειτουργίας και το προπάνιο (C3H8) που χρησιμοποιείται ευρύτερα σε εγκαταστάσεις με μικρές δεξαμενές.
Το προπάνιο και το βουτάνιο έχουν παρόμοιες ιδιότητες, αλλά διαφέρουν κατά πολύ στις συνθήκες αποθήκευσής τους. Το προπάνιο έχει χαμηλότερο σημείο βρασμού από το βουτάνιο και η μετατροπή του από υγρό σε αέριο συνεχίζεται ακόμα και σε πολύ χαμηλές θερμοκρασίες. Αυτή η ιδιότητα το καθιστά κατάλληλο για χρήση στον οικιακό και τουριστικό τομέα, σε συστήματα θέρμανσης, για την παροχή ζεστού νερού και το μαγείρεμα καθώς και για ένα μεγάλο αριθμό χρήσεων στον αγροτικό τομέα και τη βιομηχανία. Συνεπώς, το προπάνιο είναι ο καλύτερος τύπος υγραερίου για χρήση ως καύσιμο.
Στην Ελληνική αγορά τα είδη υγραερίου που κυκλοφορούν είναι τα εξής:
- Εμπορικό Προπάνιο
- Εμπορικό Βουτάνιο
- Μίγμα (Ενδεικτική Αναλογία~ 20% Προπάνιο- 80% Βουτάνιο)
Το μίγμα ανάλογα με την προοριζόμενη χρήση διαχωρίζεται σε θέρμανσης και κίνησης όπου υπόκειται σε διαφορετική φορολόγηση. Επιπρόσθετα, πρέπει να τονιστεί ότι στην αρχική του μορφή το υγραέριο είναι άχρωμο και άοσμο, αλλά για λόγους ασφαλείας στο υγραέριο προστίθενται ουσίες (θειούχες ενώσεις) με έντονη οσμή ώστε να γίνεται εύκολα αντιληπτό σε περιπτώσεις διαρροής.
Το υγραέριο (LPG) έχει δύο μεθόδους παραγωγής. Ειδικότερα εξάγεται / παράγεται:
- Κατά τη διάρκεια εξόρυξης φυσικού αερίου, αλλά και πετρελαίου.
- Από την διύλιση αργού πετρελαίου.
Συμπερασματικά το υγραέριο εξάγεται είτε απευθείας από κοιτάσματα αργού πετρελαίου και φυσικού αερίου, είτε παράγεται στα διυλιστήρια μέσω χημικών διεργασιών, όπως η καταλυτική πυρόλυση και η αναμόρφωση. Η παραγωγή του υγραερίου παγκοσμίως προέρχεται σε ποσοστό κατά 60% απευθείας από την εξόρυξη του πετρελαίου ή φυσικού αερίου, και 40% από την διύλιση του αργού πετρελαίου. Είναι λοιπόν προφανές ότι το υγραέριο παράγεται ούτως ή άλλως ως υποπροϊόν του πετρελαίου, και ως εκ τούτου υφίσταται η ανάγκη να απορροφηθεί από την αγορά.
Όλα αυτά τα χρόνια το υγραέριο καλύπτει σχεδόν όλους τους τομείς όπου χρησιμοποιείται ενέργεια. Το συγκεκριμένο καύσιμο είναι:
Ασφαλές
Με βάση την ευρύτατη εφαρμογή του υγραερίου σε πολλαπλές χρήσεις παγκοσμίως όλα αυτά τα χρόνια έχουν συμβεί ελάχιστα ατυχήματα. Η συντριπτική πλειοψηφία των ατυχημάτων με υγραέριο οφείλονται σε ανθρώπινο λάθος με αποτέλεσμα το καύσιμο να συγκαταλέγεται στα ασφαλέστερα.
Οικονομικό
Αποδεδειγμένα πρόκειται για ένα οικονομικότερο καύσιμο σε σχέση με τα ανταγωνιστικά καύσιμα, το οποίο λόγω της υψηλής ενεργειακής και θερμικής απόδοσης καθώς και της καθαρής καύσης εξασφαλίζει σημαντικούς πόρους στους χρήστες του.
Οικολογικό
Τα επίπεδα εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα είναι πολύ κατώτερα σε σχέση με τα συμβατικά καύσιμα, ενώ και οξείδια του αζώτου παρουσιάζονται σχεδόν 30 φορές χαμηλότερα σε σχέση πάλι με τα συμβατικά καύσιμα.